Eens een juf, altijd een juf! Sinds januari sta ik, na een afwezigheid van ruim twee jaar, weer voor de klas. Ik werk in het sbo, bij een school waar ik 8 jaar geleden met heel veel plezier stage heb gelopen en ook al vaker heb mogen invallen. Een pittige job, maar ontzettend leuk en uitdagend. Het geven van klassikale instructie met daarna zelfstandige verwerking van de leerstof werkte voor onze groep niet zo goed dus zijn mijn duo en ik overgestapt op het werken in circuitvorm.
Waarom kiezen voor een circuit?
Toen ik nog stage liep bij de school waar ik nu werk maakten we ook veel gebruik van werken in circuits In de ochtenden werkten we in niveaugroepen (wat overigens vanaf de middenbouw nog steeds gebeurt) en op de middagen waren er circuits voor bijvoorbeeld wereld oriëntatie. We gebruikten destijds ook de rode sjaal om aan te geven of kinderen al dan niet vragen mochten stellen en of de leerkracht gestoord mocht worden. Tegenwoordig werken we met een stoplicht, maar het principe blijft hetzelfde: als je de mogelijkheid hebt om aan te geven dat kinderen jou even niet kunnen benaderen creëer je ruimte om op dat moment een groepje kinderen of een individuele leerling te begeleiden. Dat kan in een circuit heel goed, mits je de activiteiten zo afstemt dat kinderen er echt zelfstandig mee uit de voeten kunnen.
Circuitvorm in groep 3
Zoals gezegd bleek werken met directe, klassikale instructie voor onze groep 3 moeilijk. De meeste kinderen hebben een hele korte spanningsboog en/of veel moeite om de stof bij te benen en als ze te lang moeten luisteren raken ze al snel de draad kwijt. Het wordt dan erg rumoerig en dan missen ze ook meteen de rust om daarna zelfstandig met de stof aan het werk te gaan. Circuits bieden hier uitkomst omdat je met een circuit continu alle kinderen aan het werk zet en ze maar een beperkte tijd met eenzelfde opdracht bezig hoeven te zijn. Veel afwisseling dus en de leertijd wordt veel effectiever benut!
Instructie
Momenteel richten wij de circuits zo in dat er steeds 1 of 2 groepjes instructie krijgen (bij de leerkracht en een stagiaire) en de andere twee groepjes zelfstandig bezig zijn. Dit kan zijn met de computer, maar bijvoorbeeld ook met een sommenkleurplaat, loco of de letterdozen.
Het aanbieden van nieuwe letters doe ik wel altijd klassikaal, maar de instructie voor het werkboek vindt altijd plaats in een klein groepje tijdens het circuit. Bij rekenen kan ik meestal verder met de les die mijn duo de dag ervoor heeft opgestart. Anders kies ik voor een korte klassikale introductie met bijvoorbeeld getalbeelden flitsen of een leuk spelletje en gaan de ook daarna in het circuit met de werkboeken aan de slag. Voor leuke spellen en lessuggesties maak ik graag gebruik van Rekenweb.
Structuur
Wat ik zo fijn vind aan werken in een circuit is dat in principe dus alle kinderen bezig zijn. Iedereen heeft een duidelijke taak en omdat je hier maar een beperkte tijd aan werkt is het allemaal heel afgebakend en duidelijk. Ik gebruik zelf meestal een timer op het digibord zodat de kinderen precies weten hoeveel tijd ze hebben om hun taak uit te voeren. Ongeveer 5 minuten voor het einde van de les meld ik dat ze moeten afmaken waar ze mee bezig zijn omdat we over 5 minuten gaan opruimen. Alle kinderen hebben behoefte aan structuur en de leerlingen met wie ik nu werk hebben dat over het algemeen nog wat meer dan gemiddeld. Mijn duo en ik hebben de afgelopen tijd duidelijk kunnen merken dat zij heel erg gebaat zijn bij deze manier van werken en dat we op deze manier veel meer leerstof kunnen aanbieden én verwerken.
Thematisch werken
Wij zetten deze manier van werken al in bij de reken- en leeslessen, maar je kunt hem natuurlijk ook heel goed inzetten bij thematisch werken. Je kunt vrij eenvoudig zelf een circuit samenstellen rond elk gewenst thema en met betrekkelijk weinig instructie de kinderen heel veel zelf laten onderzoeken en ontdekken. Binnen onze school wordt bekeken of we weer meer terug willen naar deze manier van werken en ik ben ervan overtuigd dat het absoluut een positief effect gaat hebben, ook in de hogere groepen.
Maak jij ook gebruik van circuits? Ik ben heel benieuwd naar jullie tips, ideeën en ervaringen!
Lees ook : Structuur – Het hoe en waarom van dagritmekaarten
Foto header: Element5 Digital via Unsplash