Een nieuwe maand en nog steeds zijn we met zijn allen voornamelijk thuis. De gangen van de scholen zijn stil, de lokalen leeg en de kinderen missen hun vriendjes. Een hele vervelende situatie waar we met elkaar het beste van moeten zien te maken. Om je ook deze week weer op weg te helpen met het thuisonderwijs vandaag een artikel over spelen met woorden en klanken. Want ook dit kan op een eenvoudige en vooral hele leuke manier.
Spelen met klanken – rijmpret
Een van de mooiste manieren om met jonge kinderen te werken aan het fonologisch bewustzijn (het herkennen en onderscheiden van klanken) is rijmen. Het klankbewustzijn is een belangrijke voorspeller voor het leren lezen en daarom een belangrijke vaardigheid om met je kindje te oefenen.
Rijmen kan natuurlijk zonder materialen, gewoon door samen rijmwoordjes te noemen. Voor jonge kinderen en kinderen die moeite hebben met rijmen is dit echter vrij abstract. Voor hen is het fijner om te rijmen met concrete voorwerpen of afbeeldingen.
Thuis kun je dit bijvoorbeeld doen door samen in huis op zoek te gaan naar voorwerpen waarvan de benaming op elkaar rijmt. Leg ze in setjes bij elkaar zodat je ook na jullie zoektocht nog een keer alles kunt opnoemen en samen goed kunt luisteren of de woorden echt rijmen.
Nog meer rijmplezier – rijmmandjes
Nog een leuke speelse manier om je kindje te laten spelen met rijmwoorden is door het maken van een rijmmandje. Stop zelf allerlei voorwerpen in het mandje en vraag je kindje vervolgens deze te sorteren. Laat de voorwerpen die rijmen weer in setjes bij elkaar leggen. Controleer samen of het klopt.
Foto: Shitota Yuri via Unsplash
Tip: je kunt een dergelijk mandje ook maken rondom een bepaalde klank of letter. Vul bijvoorbeeld samen een mandje met voorwerpen die beginnen met een b, voorwerpen met een aa et cetera.
Een andere mogelijkheid is om het mandje te vullen met willekeurige voorwerpen. Haal er om beurten iets uit en bedenk zoveel mogelijk woorden die hierop rijmen. Deze oefening is weer net wat moeilijker en vraagt meer vaardigheid van je kind.
Spelen met klanken – fijn bewegen
Ook met klanken en rijmwoorden kun je prima bewegend leren. Neem bijvoorbeeld je rijmmandje mee naar buiten. Zet het op een willekeurige plaats neer en laat je kindje er een voorwerp uithalen. Geef vervolgens de opdracht om te rennen/springen/kruipen/huppelen naar de overkant en laat je kindje daar de voorwerpen weer sorteren.
Je kunt er ook een wedstrijd van maken door bijvoorbeeld te tijd bij te houden. Een andere mogelijkheid is om aan de ene kant een rijtje voorwerpen neer te leggen en je kind vervolgens zo snel mogelijk de rijmende voorwerpen naar de overkant te laten brengen. Dus de peer bij de beer, de jas bij de tas et cetera. Ook hierbij kun je weer wisselen in de manier waarop je kindje naar de overkant en terug gaat. Zo komen er ook allerlei bewegingsvaardigheden aan bod.
Lees ook: Spelenderwijs letters leren
Spelen met woorden – hakken maar
Een volgende stap in de ontwikkeling van het fonologisch bewustzijn is het verdelen van woorden in klankgroepen. Ook deze oefening nodigt weer uit tot bewegend leren.
Pak bijvoorbeeld steeds een voorwerp uit het rijmmandje en vraag je kind het woord te verdelen in klankgroepen of ‘in stukjes te hakken’. Laat je kind het aantal stukjes per woord springen. Vervolgens kun je de woorden weer sorteren in woorden met één stukje, twee stukjes, drie stukjes et cetera. Dit kun je bijvoorbeeld doen door de cijfers van 1 tot en met 4 met krijt op de grond te schrijven en je kindje de voorwerpen bij het cijfer te laten leggen dat overeenkomt met het aantal woordstukjes.
Of teken bijvoorbeeld een pad op de grond met allemaal cirkels en laat je kindje steeds een woord hakken en het aantal woordstukjes springen. Hoeveel woorden heb je nodig om bij het einde van het pad te komen?
Bewegend leren met plezier
Mijn ervaring is dat kinderen bewegend leren ontzettend leuk vinden en dat het enorm stimuleert om aan de slag te gaan. Saaie opdrachten worden ineens super leuk als kinderen ze bewegend mogen uitvoeren. Leren met je lijf is een prachtige manier van leren die gelukkig steeds meer in opkomst is en die je ook thuis heel eenvoudig kunt toepassen. Veel plezier!
Lees ook: Rekenen met je lijf – tips voor thuis
foto header: Susan Holt Simpson via Unsplash