Dat kinderen niet gemaakt zijn om stil te zitten weten we al langer. En met het bewegend leren, dat steeds meer in opkomst is, is er een manier gevonden om die bewegingsdrang en energie doelgericht in te zetten. Kinderen onthouden de leerstof gemakkelijker als ze deze al bewegend krijgen aangeboden en het is ook nog eens super leuk. In dit artikel geef ik je zes tips om fijn te bewegen tijdens de leesles.
Bewegend leren kan altijd
Ik werk inmiddels alweer ruim een jaar op een sbo-school waar we een fantastische werkgroep bewegend leren hebben. Regelmatig krijgen we korte workshops en updates van onze collega’s zodat we direct in de klas aan de slag kunnen. Mijn parallel collega is zeer bedreven in het bewegend leren en zodoende heb ook ik inmiddels tal van ideeën opgedaan om de lessen afwisselend te houden en kinderen even fijn te laten bewegen terwijl ze toch met rekenen of lezen bezig zijn.
Rennen met klanken en gebaren
Het liefst ga ik voor het bewegend leren lekker naar buiten. Dit is natuurlijk gezond, maar buiten heb je ook de meeste ruimte zodat er volop gerend, gehinkeld en gesprongen kan worden.
Een leuke werkvorm is deze: zet de leerlingen op een rij op de speelplaats. Wij gebruiken hiervoor altijd een groene lijn. Noem vervolgens een letter en laat de kinderen het bijbehorende gebaar maken. Krijgt een leerlingen een dikke duim van jou? Dan mag hij rennen naar de overkant!
Dit rennen kun je natuurlijk ook vervangen door hinkelen/huppel/springen of wat je maar wil.
Letters en klanken sorteren
Met de letterkaartjes van Veilig leren lezen kun je ook tal van leuke spelletjes doen. Ik nam ze mee naar buiten waar ik de tekens voor korte, lange en dubbele klanken en medeklinkers met stoepkrijt op het plein schreef. Vervolgens maakten de kinderen een rij en kwamen om beurten een kaartje halen dat ze zo snel mogelijk op de juiste plaats legden. Je gaat door tot de kaartjes op zijn, daarna kun je samen controleren of het allemaal klopt en de opdracht eventueel nog eens herhalen.
Begin- en eindklank
Een soortgelijke oefening kun je doen met woorden. Welke letter hoor en zie je vooraan? Laat de kinderen de woordkaart bij de juiste letter neerleggen. Kleuters kunnen hier eventueel ook al meedoen. Hen kun je een kaartje geven met een afbeelding in plaats van een woord erop. Deze kunnen ze vervolgens ook bij de juiste beginklank neerleggen.
Bewegend leren in de klas
Ook in het klaslokaal zijn er diverse werkvormen te bedenken om kinderen in beweging te laten komen en de sleur van de les te doorbreken.
Overgooien
Heb je een zachte bal in de klas dan kun je deze tijdens iedere les, maar ook als tussendoortje prima inzetten. Gooi de bal naar een kind en geef intussen een opdracht: ‘Noem een woord met de letter /m/’, ‘welke letter hoor je vooraan bij…’. Kinderen vangen de bal, geven het antwoord en gooien de bal weer terug. Bijkomend voordeel is dat deze oefening lekker vlot kan gaan en daardoor alle kinderen aan de beurt komen.
Wandel en wissel uit
Deze coöperatieve werkvorm blijft een van mijn favorieten. Je kunt hem heel eenvoudig uitvoeren met materialen van je leesmethode of met woordkaartjes die je bijvoorbeeld bij een spelletje vindt. Er is altijd wel iets voorhanden.
Laat de kinderen door de klas lopen en spreek af op welk teken ze een maatje mogen zoeken. Vervolgens lezen ze om beurten een rijtje, een zin; net wat je afspreekt. Klaar? Loop rustig verder en wacht weer op het teken. Als je dit vijf of tien minuten doet is iedereen weer actief bezig geweest en hebben alle kinderen gelezen.
Letters joggen
Dit vind ik toch zo’n fijne uitvinding! Echt een in de categorie ‘dat ik hier nooit aan gedacht heb’. Op YouTube zijn diverse leuke filmpjes te vinden waarbij de kinderen al joggend letters opzeggen. Flitsen dus, maar dan terwijl je beweegt (dit kun je overigens natuurlijk ook gewoon doen met de flitsopdrachten bij Veilig leren lezen).
Er komt steeds een klank of letter voorbij en terwijl de kinderen joggen op hun plaats zeggen ze deze op. Tussendoor wordt er afgewisseld met draaien als een tornado, springen als een kikken en even rekken en strekken. Zo is de leesles echt nooit meer saai!
Lees ook: tips voor het vormgeven van je leescircuit
Ik hoop dat je wat hebt aan deze tips. Het is even omschakelen als je met bewegend leren aan de slag gaat, maar als je eenmaal gewend bent is het heel simpel en onwijs leuk. Veel plezier!
De ‘robot-filmpjes’ als bijv. https://www.youtube.com/watch?v=2lVVQO4Uaj8 worden gewaardeerd door veel juffen uit groep 3. Bewegend leren bij aanvankelijk lezen, gemaakt bij de methode Veilig Leren Lezen (Kim-versie). Maak gebruik van het digibord en ervaar het plezier dat de kinderenbeleven!