Wat een ontroerend en aangrijpend boek mocht ik weer ontvangen van uitgeverij Droomvallei. Voor dit indrukwekkende verhaal sprak auteur Annemarie Jongbloed met onder meer mevrouw Jantje Zwaanswijk die haar spannende levensverhaal wilde laten vastleggen. Jantje is een bijzonder boek geworden dat je meevoert naar Nederlands-Indië ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Naar een hard bestaan waarin een jong meisje moet zien te overleven.
Auteur Annemarie Jongbloed – Illustraties Ingrid van der Knaap – Uitgeverij Droomvallei – ISBN 978 94 92844 415 – Leeftijd 10+ – Thema Oorlog/overleven
Het verhaal
‘Als je stout bent, ga je de put in,’ klinkt het in mijn hoofd. Ik ren het huis uit, de tuin in, waar de ganzen luid beginnen te gakken als ik voorbij stuif.
De zestienjarige Jantje is op de vlucht voor haar vader in Nederlands-Indië. Tijdens haar vlucht neemt ze je mee naar haar leven thuis, het kindertehuis en naar het jappenkamp. Dit verhaal is gebaseerd op het leven van de inmiddels 88-jarige Jantje Zwaanswijk.
En dit vind ik
Aan de inhoud van het boek valt natuurlijk al direct af te lezen dat het geen luchtig verhaal is. Niet iets wat je even snel tussendoor leest. Om heel eerlijk te zijn sprak te groene cover me ook niet direct aan dus het duurde even voordat ik de gelegenheid daar achtte om aan Jantje te beginnen. En toen bleek maar weer eens dat je niet altijd op uiterlijk af moet gaan! Eenmaal aan het lezen vloog ik door het boek heen en was het binnen een dag uit.
Stof tot nadenken
Jantje; zestien jaar gevangen op Java maakt deel uit van de cultuurhistorische reeks van Droomvallei en is dus vooral ook bedoeld om van te leren. Om kinderen van nu te laten zien hoe het leven ooit was. Zodra je begint te lezen zit je meteen middenin de harde wereld die voor Jantje Zwaanswijk ooit werkelijkheid was. Een harteloze vader die het met de huwelijkse trouw niet zo nauw nam en zijn dochter vooral erg nuttig vond om het huishouden voor hem te runnen. Klappen waren haast dagelijkse kost voor het jonge meisje dat opgroeide zonder vriendjes en vooral op zichzelf was aangewezen om te overleven. Tijdens het lezen bekruipt je een akelig, ongemakkelijk gevoel, maar ook heel veel medelijden én bewondering voor dit sterke kind dat ondanks alles haar weg weet te vinden.
Even bijkomen
Wat ik lastig vind aan Jantje is te bedenken voor welke leeftijd het boek geschikt is. Zeker niet voor kinderen jonger dan 10 jaar, maar ik denk dat niet ieder kind van 10 dit verhaal al kan bevatten. Ik vond het af en toe echt heftig. En dat het ooit iemands werkelijkheid geweest is maakt het misschien nog aangrijpender. Voor Jantje moet je echt even gaan zitten en achteraf ook de tijd nemen om het verhaal van je af te zetten.
Opeens zie ik plukken zwart haar vallen. ‘Mijn haar!’ ‘Zit stil,’ zegt zuster Marie, ‘anders krijg je een punt komma.’ Ik draai toch mijn hoofd en zuster Marie geeft me een harde tik met haar knokkels.
Voor de liefhebber
Al met al vind ik Jantje een mooi, aangrijpend en zeker ook leerzaam boek. Het schept een beeld van het leven in Nederlands-Indië in de aanloop naar en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is natuurlijk wel een persoonlijk relaas dus dit beeld is wel vrij beperkt, maar werk je op school over de oorlog of is je kind hierin geïnteresseerd dan is dit verhaal zeker de moeite waard om te lezen. Een boek voor de liefhebber die tegen een stootje kan.
Lees ook: recensie De oorlog die ik eindelijk won
foto header Dikaseva via Unsplash
Nieuwsgierig naar het boek? Bestel eenvoudig via onderstaande link: